سلام بدونیمی های عزیز امروز میخوایم درباره کلاژن صحبت کنیم ببینیم اصلا چیه و به چه دردی میخوره؟ مطمئنا خیلی از شماها باهاش آشنایی دارید و براتون سوال هست که مصرف مستقیم اون تاثیری داره یا خیر؟
کلاژن چیست؟
بسیار خب اول بیاید ببینیم کلاژن چیه. کلاژن 30 درصد از پروتئین بدن رو تشکیل میده این یعنی فراوان ترین پروتئین داخل بدنمون همین شیطونه. کلاژن از اسید آمینه ها ساخته میشه. اسیدهای آمینه اصلی در ساخت کلاژن پرولین، گلیسین و هیدروکسی پرولین هستن. این اسیدهای آمینه با هم گروه میشن تا فیبرهای پروتئینی رو در یک ساختار مارپیچ سه گانه تشکیل بدن. البته بدن برای ساخت این مارپیچ سه گانه به مقدار مناسبی ویتامین C، زینک، روی و منگنز نیاز داره. این ساختار موجب تقویت یا بهبود پوست، عضلات، استخوان ها یا بافت های هم بند میشه. یک رژیم غذایی مناسب مقدار قابل توجهی از نیازتون به کلاژن رو فراهم میکنه، اما آیا مکمل ها هم میتونن به ما کمک کنن؟
مکمل های کلاژن
امروزه میتونید کلاژن رو در پودرها، نوشیدنی ها و حتی آدامس های غنی شده با این پروتئین پیدا کنید و سازندگان این محصولات هم ادعا میکنن که مصرفشون موجب قوی تر شدن استخوان ها، سلامت مفاصل و پوست سفت تر میشه و حتی خاصیت ضد پیری داره. درسته که کلاژن یک پروتئین حیاتی برای بسیاری از جنبه های سلامت و تندرستی بدن ما به حساب میاد اما دریافت کلاژن از طریق این محصولات چقدر تاثیر داره؟
کلاژن یک پروتئین ساختاری اصلی در بافت های ماست و در پوست، مو، ناخن ها، تاندون ها، غضروف ها و استخوان ها یافت میشه. با اینکه بدن ما دائما در حال تولید کلاژن جدید هست اما این میزان بعد از 20 سالگی شروع به کند شدن میکنه. علاوه بر این کلاژن موجود در پوست ما از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سیگار کشیدن، مصرف الکل و رژیم های غذایی حاوی قند بالا آسیب میبینه. نتیجه چنین آسیب هایی این هست که پوست پیر، نازک و شل به نظر میاد و چروک های پیری زودتر خودشونو نشون میدن. بنابراین منطقیه که من و شما دنبال راهی باشیم تا کلاژن بدنمون رو تقویت کنیم.
شاید براتون جالب باشه که امروزه در دنیا انبوهی از نوشیدنی ها و غذاهای سالم حاوی مکمل کلاژن وجود دارند و آمار نشون میده ارزش مارکت این محصولات به 4 میلیارد دلار میرسه. در حالی که برخی شواهد نشون میدن استفاده منظم از مکمل های با کیفیت بالا ممکنه فوایدی داشته باشه اما همه متخصصان پوست توصیه نمیکنن که قدم در این مسیر بزارید.
کلاژن یک مولکول بزرگ هست و وقتی به صورت خوراکی و از طریق مکمل مصرف بشه اون مولکول به اسیدهای آمینه تشکیل دهنده خود تجزیه میشه. پس چطوری این کلاژن به تقویت پوست و موارد دیگه ای که گفته میشه کمک میکنه؟ تئوری پشت مکمل های کلاژن به این شکله که وقتی اونها رو میخوریم و هضم میکنیم اجزای شکسته شده کلاژن در خون گردش میکنن و به سیستم ایمنی بدن این سیگنال رو میدن که آسیب دیده و برای رفعش نیاز به تولید کلاژن داره. اما هنوز هیچ تحقیق یا آزمایش جامع و کاملی چنین موردی رو تایید نکرده.
نتایج دو تحقیق در سال های 2019 و 2021 نشون دادن مکمل های کلاژن میتونن تا حدودی روی خاصیت ارتجاعی و آب رسانی پوست تاثیر بزارن اما فقط تا زمانی که مصرف مکمل ادامه داشته باشه و در صورت قطع کردن روز از نو روزی از نو.
این روش روی من کار میکنه؟ گفتنش سخته چون فاکتورهای زیادی هستن که روی پوست تاثیر میزارن. یه وعده غذای چرب میتونه باعث بشه جوش بزنید، تغییر توی آب و هوا ممکنه باعث بشه پوستتون خشک بشه و حتی یه شب بد خوابیدن پوستتون رو رنگ پریده میکنه. با این اوصاف تشخیص اینکه بهبود پوستتون به خاطر مصرف مکمل هست یا سبک زندگی و عوامل محیطی خیلی سخته. نا گفته نمونه که بسیاری از مکمل های کلاژن و غذاهای غنی شده با اون حاوی ویتامین ها و آنتی اکسیدان های دیگری هستن که میتونن به طور بالقوه مفید باشن.
چرا باید با کرم ضد آفتاب دوست باشیم ؟
یک مشکل دیگه هم وجود داره و اون طبقه بندی ضعیف مکمل ها هست این یعنی شما نمیتونی متوجه بشی فلان مکمل تاثیرش بالاس و فلان مکمل هیچ تاثیری نداره. اما نگران نباشید بدونیم برای اینجا هم یه توصیه براتون داره: برای اینکه مطمئن بشید مکمل کلاژنی که استفاده میکنید بالاترین تاثیر رو داره به دنبال کلاژن هیدرولیز شده باشید. این نوع کلاژن از قبل شکسته شده بنابراین جذبش برای بدن آسون تر هست. انواع دیگه بیشتر فقط از سیستم بدنتون عبور میکنن و دفع میشن. همچنین کلاژن مصرفی شما باید تایپ 1 و 3 باشه اینها انواعی هستن که در پوست غالبن.
کلاژن ها پنج نوع هستن:
نوع یک: این نوع 90 درصد از کلاژن بدن رو تشکیل میده. نوع یک بسیار متراکم هست و برای ایجاد ساختار پوست، استخوان ها، تاندون ها و رباط ها استفاده میشه.
نوع دو: این نوع در غضروف مرتجع پیدا میشه و کارش حمایت از مفاصل هست.
نوه سه: این نوع در ماهیچه ها، شریان ها و اندام ها یافت میشه.
نوع چهار: این نوع در لایه های پوست یاف میشه.
نوع پنج: این نوع در قرنیه چشم، برخی از لایههای پوست، مو و بافت جفت یافت میشه.
اگر خیلی نگران پوستتون هستید مهمترین قدمی که میتونید بردارید استفاده از ضد آفتاب و محصولات پوستی مانند اسید گلیکولیک، رتینول و جایگزین های رتینول مانند باکوچیول هست.
در صورتی که معتقد هستید مکمل های کلاژن تاثیر دارن میتونید استفادشون کنید چون خطری برای سلامتتون ندارن مخصوصا اگر کبد و کلیه سالمی داشته باشین. تنها ضرری که مصرف این مکمل ها میتونه براتون داشته باشه خالی شدن حساب بانکیتون هست.
کالری کلاژن چنده؟
خیلی از افرادی که به سمت مکمل های کلاژن میرن مطمئنا رژیم هم دارن، کلا آدم یهو به فکر خودش میفته و این طبیعیه. سوالی که مخصوصا برای یک فرد رژیمی پیش میاد اینه که نکنه کلاژن برنامم رو بهم بزنه و کالریش بالا باشه؟ باید بگم اگر محصولی که استفاده میکنید در غالب یک غذا یا نوشیدنی غنی شدس باید به جدول اطلاعات تغذیه ایش نگاه کنید اما اگر پودر کلاژن استفاده میکنید هر 14 گرمش حدود 50 کالری داره.
جمع بندی:
اگر دوست دارید میتونید مکمل های کلاژن رو استفاده کنید اما باید مصرف منظم داشته باشید و انتظار معجزه هم نداشته باشید. برای جلوگیری از آسیب به کلاژنی که دارید پوستتون رو از آسیب نور خورشید حفظ کنید، سیگار نکشید یا کمترش کنید و مهمتر از همه خودتونو با غذاهای حاوی قند و کربوهیدرات ساده خفه نکنید.
پیج اینستاگراممون رو هم دنبال کنید حتما: